Stichting Jarige Job en Sintvoorieder1 ontzorgen en versterken gezinnen
Sinterklaas vieren, een verjaardagsfeestje geven voor je kind… niet voor alle gezinnen in Nederland is het een vanzelfsprekendheid. In 2022 leefden circa 165.000 minderjarige kinderen in een huishouden met een laag inkomen; 5,2 procent van alle minderjarige kinderen1. Concreet betekent dit dat 1 op de 13 kinderen opgroeit in armoede, wat neerkomt op 2 kinderen per klas2. De handreiking Omgaan met armoede op scholen, geschreven in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (programma Gelijke Kansen), biedt onderwijsprofessionals een ‘denk- en werkkader voor een passende en haalbare rol voor scholen in het omgaan met leerlingen die in armoede leven’3 en bevat een werkwijze die is opgebouwd uit drie componenten: Signaleren, Ondersteunen, Stimuleren (SOS).
In dit artikel wordt de component ‘Ondersteunen’ uitgelicht aan de hand van twee voorbeelden: Stichting Jarige Job en Stichting Sintvoorieder1 ontzorgen en versterken gezinnen op belangrijke momenten in het leven van het kind of de jongere.
Zelf de slingers ophangen met de verjaardagsbox van Stichting Jarige Job
In Nederland zijn er kinderen die hun verjaardag niet kunnen vieren, omdat er thuis geen geld voor is. Op deze momenten komt Stichting Jarige Job in actie: vrijwilligers vullen een box met onder meer ingrediënten voor een taart, taartversiering, slingers, traktatie en cadeaus om het gezin, en het kind in het bijzonder, alsnog een onvergetelijke dag te bezorgen. Eline Pauw, consultant bij Stichting Jarige Job en verantwoordelijk voor de beoordeling van aanvragen en Amber Merkus, verantwoordelijk voor de marketing en communicatie van de stichting vertellen meer over de organisatie, die dit jaar maar liefst 146.000 gezinnen trakteerde op een verjaardagsbox.
Landelijke dekking in samenwerking met de Voedselbank
Stichting Jarige Job werkt onder andere samen met de Voedselbank en stichting Leergeld als het gaat om het aanvragen van de verjaardagsboxen. Eline: ‘Als er niet genoeg geld is voor eten, is er ook niet genoeg geld voor verjaardagen. De samenwerking met de Voedselbank is 13 jaar geleden al gestart, waardoor we een grote groep kwetsbare gezinnen konden helpen. Door deze samenwerking zijn we landelijk actief. Na 2 jaar is de stichting ook de samenwerking aangegaan met andere hulporganisaties zoals Stichting Leergeld, een organisatie die in bijna elke gemeente actief is en waar gezinnen terecht kunnen voor de boxen, maar ook voor faciliteiten zoals een fiets of een laptop, contributie van sport of muziekles. Daarnaast werken we met het Jeugdfonds Sport & Cultuur en andere hulpverleners; wanneer zij signaleren dat er sprake is van armoede binnen een gezin kunnen ze rechtstreeks een box aanvragen. Deze partijen nemen eerst contact op met ouders of deze toestemming geven voor de aanvraag.’
Educatieprogramma
Om de armoedeproblematiek en de hulp van Jarige Job onder leerkrachten, leerlingen en ouders te vergroten heeft Jarige Job een educatieprogramma samengesteld dat gratis aangevraagd kan worden. Amber: ‘In dit programma grijpen we het mooie, vrolijke onderwerp van het vieren van je verjaardag aan om het zware onderwerp kinderarmoede op een positieve manier onder de aandacht te brengen. Er is een handleiding voor de leerkracht en een programma op maat voor de verschillende leeftijdsgroepen met lessen, video’s, suggesties voor rollenspellen of groepsdiscussies en activiteiten om met de klas te doen. Kinderen vertellen hopelijk thuis over het programma, zodat ouders op een indirecte manier te weten komen dat hulp mogelijk is.’
Stijgende aantallen
Jarige Job ziet dat het aantal aanvragen voor de verjaardagsboxen blijft toenemen. Eline: ‘Ik heb huilende mensen aan de lijn gehad die door het stijgen van de energieprijzen hun vaste lasten en de boodschappen niet meer konden betalen. Met het verdwijnen van de energiesteun doen weer meer mensen een beroep op de Voedselbank, en daarmee ook op onze boxen.’ Dit jaar verspreidde Jarige Job 146.000 boxen, een groei van 34% ten opzichte van 2022. Naar verwachting stuurt de stichting in 2024 170.000 boxen uit, een stijging van 16% ten opzichte van 2023. Amber: ‘En we blijven werken aan het vergroten van onze naamsbekendheid. Wanneer meer mensen weten van ons bestaan, zullen er ook meer aanvragen volgen en dat betekent dat we meer gezinnen kunnen helpen.’
Zorgvuldig samengesteld
Ouders zijn altijd blij verrast met de inhoud van de box. Amber: ‘We willen graag aansluiten op de belevingswereld van het kind en een cadeau geven waar leeftijdsgenoten ook graag mee spelen. Er gaat ook alleen nieuw speelgoed in de doos: we geven een cadeau dat echt voor het kind zelf is, en dat nog niet van iemand anders geweest is.’ Eline: ‘Het is een mooi samengestelde box die ontzorgt en een stukje rust geeft. Ouders ontlenen eigenwaarde aan het zelf ophangen van slingers, aan het versieren van een taart met kaarsjes, slagroom en strooisel en het maken van herinneringen met hun kind.’
Gezien worden en meedoen met Sintvoorieder1
In hetzelfde jaar als Stichting Jarige Job zag ook Stichting Sintvoorieder1 het daglicht. Oprichter en directeur Esther Blom raakte geïnspireerd door het Schoenmaatjes-project van Edukans in de klas van haar kinderen, die samen met klasgenoten schoenendozen vulden met eigen, mooi speelgoed dat gedoneerd werd aan andere kinderen. Ze startte een inzameling voor het Leger des Heils in haar huiskamer in Voorburg. Inmiddels distribueren de vrijwilligers van de stichting cadeaupakketten vanuit twee pakhuizen, in Voorburg en Amsterdam.
Ook voor tieners
Sintvoorieder1 doneert cadeaupakketten aan kinderen die opgroeien in (verborgen) armoede. De doelgroep bestaat uit kinderen en jongeren van 0 tot 18 jaar, soms zelfs met uitschieters erboven. Esther: ‘Dit jaar is de stichting overvallen door de groei van aanvragen voor 14-plussers. In het kader van het Sinterklaasfeest richt je je in eerste instantie primair op de jongere doelgroep, maar we ervaren ook dat het feest niet ineens ophoudt als kinderen wat ouder worden. Ook tieners en adolescenten willen we het gevoel geven dat ze gezien worden en dat iedereen gelijk is. Daarnaast vinden we het belangrijk dat gezinnen samen Sinterklaas kunnen vieren, inclusief cadeautjes voor oudere kinderen.’
Breed en inclusief
Iedereen kan een aanvraag doen bij Sintvoorieder1: er is geen inkomensgrens. Esther: ‘Als een instantie of intermediair vindt dat een gezin in aanmerking komt voor een pakket, dan kan dat. Wanneer particulieren ons benaderen vragen we vaak wel of de aanvraag kan lopen via een tussenpersoon, zoals de huisarts, de intern begeleider op school of de maatschappelijk werker.’ Dit jaar heeft de stichting met 630 verschillende instanties samengewerkt, van reclassering tot GGZ, van Veilig Thuis tot gemeentes en van schuldhulpsanering tot Leger des Heils. Esther: ‘Ons beleid is zo breed en inclusief mogelijk te opereren, zodat alle kinderen gezien worden en niemand uitgesloten wordt. Een klein voorbeeldje: niet alleen de kinderen die via het Leger des Heils bij ons worden aangemeld ontvangen een cadeaupakket, maar ook hun tienermoeders. Ook zij maken zo deel uit van het feest.’
Minder schaamte
Ervaart Esther dat de vraag naar cadeaupakketten gegroeid is? Esther: ‘Van een absolute toename is dit jaar niet echt sprake, maar de diversiteit in aanvragen is wel gegroeid: we ontvangen veel aanvragen uit allerlei onverwachte hoeken. Ook de bekendheid van Sintvoorieder1 is gegroeid, en het thema armoede staat landelijk hoog op de agenda. We zien dan ook wel dat er minder schaamte is om ons in te schakelen voor Sinterklaas.’
Heel veel bedankjes
De vrijwilligers van Sintvoorieder1 ontvangen ongelooflijk veel bedankjes van ontvangers. Esther: ‘Het is voor ouders zo belangrijk dat hun kind gezien wordt. Met Sintvoorieder1 doen gezinnen mee in de maatschappij. Het is misschien een druppel op een gloeiende plaat, maar het kunnen vieren van het Sinterklaasfeest betekent dat je erbij hoort.’ Ook vanuit verschillende asielzoekerscentra in de regio’s waar Sintvoorieder1 actief is, kwamen fantastische reacties. Esther: ‘Ik kreeg te horen dat kinderen die nooit lachen een dikke glimlach op hun gezicht hadden bij het openen van hun cadeautjes. Met trots lieten deze kinderen hun nieuwe aanwinsten aan medewerkers in het azc zien. Juist in een azc, waar de situatie voor gezinnen zo moeilijk is, is dit een moment waarop kinderen ook even gelukkig kunnen zijn.’
Aanvragen
De verjaardagsbox van Stichting Jarige Job is vanaf 8 januari weer te bestellen op stichtingjarigejob.nl. Houd rekening met een aanvraagtermijn van uiterlijk 6 weken. Sintvoorieder1 ontvangt aanvragen voor het nieuwe jaar vanaf september/oktober 2024. Houd hiervoor www.sintvoorieder1.nl in de gaten en zet zo nodig een herinnering in je agenda.
Wil je de handreiking Omgaan met armoede op scholen lezen? Dat kan hier.
1 bron: https://www.nji.nl/cijfers/armoede-gezinnen, 9 november 2023
2 bron: https://nos.nl/artikel/2450498-armoede-in-gezinnen-vaak-niet-zichtbaar-in-de-klas-scholen-krijgen-hulp, 31 oktober 2022
3 bron: https://www.gelijke-kansen.nl/documenten/publicaties/2020/02/21/handreiking-omgaan-met-armoede-op-scholen