Van kijken naar doen!

Aanjager van de GKA
Ik stel je die vraag als aanjager voor de Gelijke Kansen Alliantie (GKA). Mijn rol is om de schijnwerpers te richten op de regionale aanpak van kansengelijkheid. Ik ben gevraagd omdat ik tot oktober 2020 wethouder in Hoogeveen mocht zijn. Hoogeveen is de eerste gemeente in Nederland die de GKA met het ministerie ondertekende. Dat deed ik namens een gemeente die zich uit volle overtuiging in wil zetten om een kindvriendelijke gemeente te zijn. De gemeente waarin allerlei kinderen gelijke kansen krijgen om veilig en gezond op te groeien. Maar vooral ook alle kansen en steun om de talenten die elk kind in zich heeft optimaal en passend bij dat kind te ontwikkelen. Haal eruit wat  erin zit. Ik gun dat elk kind.

De documentaire ‘Klassen’ had  in bijna elke gemeente van Nederland opgenomen kunnen worden. In iedere gemeente groeien kinderen op die niet de kansen krijgen om het onderwijs te volgen waar ze toe in staat zijn. Ik vind dat erg, helemaal als het kind zelf daarvan zelf ook nog eens de schuld krijgt. “Er zit niet meer in”, wordt er dan geconstateerd. En dus worden verwachtingen naar beneden bijgesteld. Zonder schuldig te zijn veroordelen we kinderen hiermee tot de ‘prison of low expectations’, zoals de Amerikaanse onderwijspsycholoog Bowen Paulle dat noemt. 

Schrijnend, als we niet ook de omstandigheden waarin een kind opgroeit erbij betrekken. Misschien is de prestatie van het kind juist wel bijzonder knap onder die omstandigheden. Als dat zo is, dan moeten we de omstandigheden veranderen en niet de verwachtingen naar beneden bijstellen.

Je doet het niet alleen
Ik had gelukkig ouders die oog hadden voor mijn talenten, zodat ik het VWO kon doen, kon sporten en kon studeren. Daarvoor moesten ze wel offers brengen. Ik had opa’s en oma’s, ooms en tantes, vrienden, de kerk en trainers die me stimuleerden. Op de lagere school had ik een leraar die mijn talenten zag en ze verder ontwikkelde. Ik ben ze er dankbaar voor, ze waren zeer betekenisvol voor me. Ik hoefde het niet alleen te doen. Het zat in me en op deze manier mocht en kon ik het eruit halen. 

Ik leerde van iemand in Hoogeveen iets dat ik graag met jullie wil delen: ieder kind heeft recht op een betekenisvolle ander. Misschien ben ik ‘die  ander’ wel. Misschien ben jij dat wel. Daarom roep ik iedereen in Nederland binnen het onderwijs of daaraan gerelateerd op om de krachten te bundelen. 
De Meet Ups van Klassen hebben aangetoond dat er zowel behoefte als bereidheid is om dat te doen. 

Meet-ups
Wat mij aan het hart ging tijdens die meet-ups is dat er overal in het land heel veel reacties kwamen op de vraag: wat heb ik morgen nodig. Daaruit bleek zeer duidelijk dat het na kijken (naar Klassen) en praten (tijdens Meet Ups) het nu de tijd is van het doen. Ik geef hier graag dit citaat uit een van de meet-ups van docente Kitty door: 

“Ik heb jullie nodig! Een netwerk van mensen om mee te sparren, om voorbeelden te horen van hoe andere scholen iets aanpakken en waar mogelijk elkaar helpen, bij elkaar gaan kijken.”

Dit citaat bevat wat mij betreft de samenvatting van alle conclusies uit de veertien meet-ups. We moeten nog meer doen aan kansengelijkheid en we moeten het samen doen. De kennis en goede voorbeelden moeten we vastleggen en delen. Soortgelijke uitspraken heb ik in alle meet-ups gehoord. Wat een energie is er in heel Nederland om zich in te zetten voor kansengelijkheid voor kinderen. Als Gelijke Kansen Alliantie willen we daar zijn waar deze energie zich bevindt. Dat willen we bevorderen, enthousiasmeren en nog verder verspreiden. De regionale situatie en het lokale netwerk bepaalt wat daarvoor nodig is. Samen met de regiocoördinatoren Johanna, Marlou en Yaşar gaan we regionaal maatwerk ondersteunen.

Onze inzet moet daarbij gericht zijn op het kind. Een ander, mij zeer aansprekend, citaat uit een meet-up:

“Kijk altijd met de bril van kansengelijkheid.”

Ik sluit me er van harte bij aan. 
Mijn schoonouders hadden vroeger een sticker achterop de auto met daarin  de tekst: “Ein Herz für Kinder.” Ze lieten die sticker spreken door hun daden. Wat zegt jouw hart? Laat je hart spreken door kijken en praten, maar vooral door je daden. Ik weet zeker dat het kind jou dan, nu of later, heel betekenisvol vindt.

Gert Vos
Aanjager Gelijke Kansen Alliantie